Ӗнер, кӑрлач уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, Ҫӗрпӳ районӗнче мотоциклистсем тупӑшнӑ. Мотокросс валли ятарлӑ ҫул хатӗрленӗ.
Ӑмӑрту кӑҫалхипе пӗрремӗш хут мар ӗнтӗ иртет.
Хӗллехи мотокроса тӗрлӗ регионти: Самар, Чӗмпӗр, Киров облаҫӗсенчи, Тутарстанри, Мари Элти, Мӑкшӑ Республикинчи тата Чӑваш Енри тӑватӑ ытла теҫетке спортсмен хутшӑннӑ. Вӗсем тимӗр ута пӑрлӑ ҫул ҫинче те ҫӑмӑллӑн парӑнтарма пултарнине кӑтартса панӑ.
Мотокросс ветеранӗсем те, куракансем те ӑмӑртупа чунтан киленнине, тупӑшу илемлӗ те асра юлмалла иртнине палӑртнӑ.
Сӑмах май, ӗнерпе паян пирӗн республикӑра спортпа туслӑ ҫемьесемпе ветерансен йӗлтӗр ӑмӑртӑвӗ иртмеллеччӗ. Анчах йӗлтӗр ҫулӗ пӑрлаккине кура ӑна каярах йӗркелӗҫ.
Юпа уйӑхӗн 27-мӗшӗнче пирӗн республикӑра ҫуралса ӳснӗ 26 ҫулти Александр Калишов ҫухалнӑ. Юлашки хут ӑна Мари Республикин Звенигово районӗнчи Кокшайск ялӗнче курнӑ. Ун чухне вӑл тусӗсемпе стройкӑна кайма тухнӑ. Пиччӗшӗ Эдаурд сывлӑхӗ хавшанӑран килтех юлнӑ.
Каҫхине тусӗсем киле таврӑннӑ, Саша вара курӑнман. Тепӗр кунхине кӳршисен карти ҫинче унӑн сумкине тата докуменчӗсене тупнӑ. Юпа уйӑхӗн 30-мӗшӗнче тӑванӗсем полицирен пулӑшу ыйтнӑ.
Халӗ Сашӑна шыраҫҫӗ. Паян «Мари Эл» ПТРК телеканалӗпе ҫухалнӑ Сашӑн сӑнӳкерчӗкне кӑтартнӑ.
Полици мӗн калать? Ахӑртнех, ӑна такам ҫула май лартса кайнӑ. Анчах ӑҫта? Йӗрке хуралҫисем нимӗн те каламаҫҫӗ.
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн артисчӗсем Калмӑк Республикинче иртнӗ наци театрӗсен «Кееда» фестивальне хутшӑннӑ. Унта ачасемпе ҫамрӑксем валли лартнӑ спектакльсене кӑтартнӑ.
Театр форумӗ юпа уйӑхӗн 1—5-мӗшӗсенче Элиста хулинче иртнӗ. Фестиваль Калмӑк Республикинчи Б. Басангов ячӗллӗ наци драма театрӗнче иртнӗ. Ӑна йӗркелеме Раҫҫейӗн Театр ӗҫченӗсен союзӗ йӗркелеме пулӑшнӑ. Фестивале Мӑкшӑ Республикинчи, Мари Элти, Ҫурҫӗр Осетинчи, Азербайджанри тата Чӑваш Енри театрсем хутшӑннӑ. Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Ҫамрӑксен театрӗ юпа уйӑхӗн 3-мӗшӗнче С. Беловӑн тата С. Куваевӑн «Не хочу быть собакой!» юмахне лартнӑ. Элиста хулинче иртнӗ фестивальте чӑваш артисчӗсене те кӑмӑлтан йышӑннӑ.
Авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Никита Васильев ҫулҫӳревҫӗ Шупашкарти Наци вулавӑшне тӗлпулӑва йыхравлать. Тӗнче тӑрӑх велосипедпа ҫула тухнӑ Никита Васильев пирки Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтерсех тӑчӗ. Аса илтерер, утӑ уйӑхӗн ҫурринче Никита ҫул ҫинче пӗччен маррине пӗлтернӗччӗ, Ҫӗнҫӗпӗр хулинче ҫуралса ӳснӗ Настя Сафонова унпа ҫула тухнӑччӗ. Радиоертӳҫӗре ӗҫлекен хӗр хӑйӗн ӗҫне пӑрахса Никитӑпа пӗрле Чӑваша ҫитме шут тытнӑ.
«Икӗ ҫул тата 34 500 км хыҫра», — тесе ҫырнӑ ӗнер Никита тӗнче тетелӗнчи хӑйӗн страницинче. Аякри ҫӗрсем тӑрӑх ҫухрӑм хыҫҫӑн ҫухрӑм хӑварса ҫӳренӗ каччӑпа Мари Элпа Чӑваш Ен чиккинче авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче 12 сехетре тӗл пулма, унтан каччӑпа пӗрле Шупашкарти Наци вулавӑшне килме май пур.
Ӗнер, утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, Атӑл хӗррине арӗ-арӑмӗ, хӗрӗ-каччи пуҫтарӑннӑ. Вӗсене пулӑ тытма юратни пӗр ҫӗре пухнӑ. Алла вӑлта тытса пуҫтарӑннисен тепӗр пӗр пеклӗх те пур. Вӗсем пурте — сусӑрсем. Апла пулин те тулли пурнӑҫпа чунтан киленме пӗлеҫҫӗ, кӑмӑла ҫывӑх киленӗҫ те пур ҫак маттурсен.
«Рыбалка без границ» (чӑв. Пулӑ тытасси чикӗсӗр) ят панӑ фестивале унччен те йӗркеленӗ. Кӑҫалхине Чӑвашрисем ҫеҫ мар, кӳршӗллӗ Мари Элтан та пулӑҫсем килсе ҫитнӗ. «Мана йӑлтах килӗшрӗ», — пӗлтернӗ «Pro город» интернет-хаҫата кӑҫал фестивале пуҫласа хутшӑннӑ Людмила Щербакова.
Фестиваль 13 сехетре кӑна пуҫланнине пӑхмасӑрах сусӑр пулӑҫсем ирех хавас кӑмӑлпа Атӑл ҫыранӗн хӗррине пухӑннӑ. Йышпа пӗрле ирттернӗ мероприятирен вӗсем хаваслӑн саланнӑ.
Патӑрьел районӗнчи Сериня Халитова фермер качака ӗрчетесшӗн. Мӑйракаллӑ пӗчӗк выльӑха тытас шухӑш тытнӑ фермер ҫемйи ӗҫе пӗлтӗр пуҫӑннӑ. Паянхи кун вӗсем 500 качака тытасшӑн. Сӗте фермерсем кӳршӗллӗ регионсене — Мари Эла тата Удмурт Республикине — ӑсатаҫҫӗ. Халӑх ыйтнине кура ҫемье ку выльӑх шутне тата ӳстересшӗн. Хальхи вӑхӑтра унта тепӗр 1000 качакалӑх ферма тума пуҫланӑ.
Качака усракан фермер ӗҫӗ-хӗлӗпе паллашма нумаях пулмасть Чӑваш Енӗн ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов кайнӑ. Фермерсем министра качака сӗтне халӑх ыйтнине пӗлтернӗ. Сергей Артамонов вӗсене сӗте тирпейлеме сӗннӗ. Лешсен ун пек шухӑш пур-мӗн. Анчах малтан фермӑна хута ярса пӗтересшӗн, кайран сӗтрен сыр тума пуҫласшӑн.
Качака ферминче паян 10 ҫын ӗҫлет. Вӗсене уйӑхсерен вӑтамран 15-шер пин тенкӗ тӳлеҫҫӗ.
Иртнӗ суйлавра «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти РФ Патшалӑх Думине Чулхула облаҫӗпе, Чӑваш Енпе, Мӑкшӑ Республикипе тата Мари Элпа мандатсене пайланине эпир маларах пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, Чӑваш Енри депутатсем ун чухне сасӑ питех йышлӑ пухайман: Алина Аршинова пиллӗкмӗш вырӑн йышӑннӑ, Николай Малов – вуннӑмӗш. Малтанхи тӑхӑр кандидачӗ федераци парламентне лекнӗ, Малов — ҫук. Ҫывӑх вӑхӑтра РФ Патшалӑх Думинче тепӗр ваканси пушанмалла тенӗччӗ эпир ун чух, мӗншӗн тесен регион ушкӑнӗпе парламента лекнӗ Марат Сафин теннисист полномочирен хӑтарма ыйтнӑччӗ.
Паян РФ Патшалӑх Думи Марат Сафин ыйтӑвне пӑхса тухнӑ май теннисиста депутат мандатӗнчен хӑтарма йышӑннӑ. Ҫапла вара ку ваканси тепӗр ҫын валли пушаннӑ. Тепӗр майлӑ каласан, Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн ертӳҫин ҫумӗ, «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин республикӑри уйрӑмӗн ертӳҫи Николай Малов ҫӗршыв парламентне парти списокӗпе лекме пултарать.
Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн ертӳҫин ҫумӗ, «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин республикӑри уйрӑмӗн ертӳҫи Николай Малов Раҫҫей Федерацийӗн Патшалӑх Думине парти списокӗпе лекме пултарать. Капла шанчӑк пуррине «Правда ПФО» интернет-хаҫат темиҫе кун маларах пӗлтернӗ.
Унта ҫырни тӑрӑх ҫакӑ сисӗнет. «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти РФ Патшалӑх Думине иртнӗ суйлавра Чулхула облаҫӗпе, Чӑваш Енпе, Мӑкшӑ Республикипе тата Мари Элпа мандатсене пайланӑ. Чӑваш Енри депутатсем ун чухне питех йышлӑ сасӑ пухайман. Алина Аршинова пиллӗкмӗш вырӑн йышӑннӑ, Николай Малов – вуннӑмӗш. Малтанхи тӑхӑр кандидачӗ федераци парламентне лекнӗ, Малов — ҫук. Ҫывӑх вӑхӑтра РФ Патшалӑх Думинче тепӗр ваканси пушанӗ. Регион ушкӑнӗпе парламента лекнӗ Марат Сафин теннисист хӑйӗн полномочийӗнчен хӑтарма ыйтнӑ.
Ӗнер, ака уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн вӗренӳпе спорт комплексӗнче «Танцевальный фейерверк» (чӑв. Ташӑ фейерверкӗ) уҫӑ Кубок иртнӗ. Унта хутшӑннисем Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Кубокне ҫӗнсе илессишӗн ташланӑ.
Ӑмӑртӑва савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫма Михаил Игнатьев тата ытти тӳре-шара хутшӑннӑ. Вӗсем хӑйсен сӑмахӗнче пӗр-пӗрин ячӗпе ӑшӑ сӑмах самай каланӑ. Республика ертӳҫи ачасене спортӑн ҫак енӗпе аталантарнӑшӑн ашшӗ-амӑшне те ырланӑ.
Кӑҫалхипе иккӗмӗш хут иртекен ӑмӑртура пултарулӑха ҫула тата программӑна кура хакланӑ. Кӑҫалхи Кубокшӑн Мари Элти, Тутарстанри, Чӑваш Енри, Чулхула, Киров, Чӗмпӗр облаҫӗсенчи ташӑҫӑсем хӑйсен ӑсталӑхне кӑтартнӑ.
Чӑваш Енӗн Элтеперӗн пресс-служби Кубок пирки кӗскен хыпарланинче ҫӗнтерӳҫӗне хальлӗхе асӑнманччӗ-ха.
Спорт ветеранӗсемпе сывӑ пурнӑҫ йӗркине юратакансем ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗн парнисене ҫӗнсе илессишӗн йӗлме йӗлтӗр йӗрӗ ҫине тухнӑ. Ӑмӑрту Спортӑн хӗллехи енӗсен центрӗн йӗлтӗр базинче иртнӗ.
Республика ертӳҫи Михаил Игнатьев ӑмӑрту йӗркелесси йӑлана кӗнине палӑртнӑ май вӑл тахҫантанпах кӗтнӗ спорт уявӗ пулнине асӑнса хӑварнӑ. Ун пек тупӑшусем ҫамрӑксене те спортпа туслаштарма пулӑшаҫҫӗ тесе шухӑшлать Элтепер. «Лыжник» (чӑв. Йӗлтӗрҫӗ) спорт клубӗн ертӳҫи Олег Сапожников республика ертӳҫисене спорт ветеранӗсене пур енлӗн пулӑшнишӗн тав тунӑ. Йӗлтӗр спорчӗ енӗпе СССР спорт маҫтӑрӗ, ветерансем хушшинче тӗнче чемпионки Наталья Кузьмина хӗллехи спорт ӑмӑртӑвӗсене ҫулсерен йышлӑнрах хутшӑннине палӑртнӑ.
Чӑн та, кӑҫалхи ӑмӑртӑва хутшӑннӑ 104 арҫынпа 34 хӗрарӑм хушшинче Чӑваш Енри йӗлтӗрҫӗсемсӗр пуҫне Мари Элтан, Чӗмпӗр облаҫӗнчен, Мускав хулинчен килнӗ спортсменсем те пулнӑ.
+3.3 °C